In supermarkten en slijterijen kom je de schroefdop veel tegen. De traditionele Franse wijnboer blijft meestal volhouden bij een fles wijn met de bekende kurk. Maar geeft de kurk aan een fles wijn meer ‘body’ en kwaliteit, of is er eigenlijk geen verschil met wijnen met een schroefdop?
Het verschil tussen een schroefdop en een kurk
Wijn die met (natuur)kurk afgesloten wordt, is altijd onderhevig aan de inwerking van oxidatie (zuurstof). Dit is een belangrijke reden waarom tegenwoordig steeds meer mensen een fles wijn met een schroefdop willen. Bij kurk is de kans op bacteriële infecties groter dan bij wijnen met een schroefdop. Bij rode wijn is een kleine hoeveelheid zuurstof overigens niet schadelijk.
Je zou denken dat als de kurk op de fles zit, dat dit geen probleem op kan leveren. Maar na verloop van tijd zal er zuurstof door de kurk komen, omdat deze gemaakt is van organisch materiaal.
Bij het gebruik van schroefdoppen worden de risico’s tot een minimum teruggebracht. Anders dan kurken garanderen schroefdoppen exact dezelfde conditie voor iedere afzonderlijke fles. Met name witte wijnen, die het van zuiverheid en aromatische finesse moeten hebben, slaan goed aan bij de nieuwe vorm van doppen. Ook rode wijnen hebben voordeel bij een schroefdop, omdat het risico van kurkinfectie dan definitief verdwijnt.
Er kan overigens nog wel degelijk kurk in wijn met een schroefdop zitten. Dat wordt namelijk veroorzaakt door een bacterie in de lucht, en het kan dat de wijn voor het vullen (vaak loopt een wijn kurk op via de houten vaten) er al mee besmet is.
Nog een voordeel: het openen van een fles wijn
Nog een belangrijk voordeel van de schroefdop is het openen van de wijnfles. Er is geen wijnopener of iets dergelijks meer voor nodig om dit te bewerkstelligen.
Las afgelopen dagen het artikel “Putting a Cork in the Wine Closure Argument” van Wine-Searcher. Daarin bespreekt men ook de evolutie en controverse rond wijnsluitingen, met een focus op kurk versus andere alternatieven zoals schroefdoppen. Traditioneel domineert kurk de wijnmarkt vanwege zijn lange geschiedenis en vermogen om wijn te laten ademen, wat essentieel is voor veroudering. Echter, problemen zoals kurkbederf (TCA) hebben geleid tot de opkomst van alternatieven, waaronder schroefdoppen en synthetische kurken, die consistentie en betaalbaarheid bieden.
Recent onderzoek, zoals een 100-jarige studie van UC Davis, suggereert dat kurk mogelijk beter presteert dan gedacht. Professor Andy Waterhouse ontdekte dat oudere kurken minder zuurstof doorlaten, wat wijnen langer fris houdt dan verwacht. Dit roept vragen op over de aanname dat schroefdoppen superieur zijn voor het bewaren van wijn. Schroefdoppen sluiten hermetisch af, wat oxidatie voorkomt, maar hun langetermijnprestaties blijven onzeker.
De wijnindustrie staat voor een dilemma: kurk biedt traditie en potentieel superieure veroudering, maar met risico op taint, terwijl alternatieven praktisch en betrouwbaar zijn, maar minder romantiek dragen. Producenten zoals Amorim en Cork Supply hebben TCA-vrije kurken ontwikkeld, wat de positie van kurk versterkt. Ondertussen winnen schroefdoppen terrein, vooral in markten zoals Nieuw-Zeeland.
Het artikel concludeert dat de keuze voor een sluiting afhangt van wijnstijl, consumentenvoorkeur en duurzaamheid. De discussie blijft dus open, met zowel wetenschap als traditie die de toekomst van wijnsluitingen zullen vormgeven.